Paginatitel

Wereldreis met kinderen

Home Wie? Blog Foto’s Filmpjes Eerdere reizen Contact

1 augustus 2012, Nog een maandje werken..

Beste mensen,

Dit is de eerste update. Over anderhalve maand vertrekken we voor onze 7 maanden durende wereldreis. Zo langzamerhand beginnen de kriebels te komen! Ook de kinderen, met name Hylke, zijn er inmiddels erg mee bezig. Tegelijkertijd zijn we nog volop aan het werk en hebben we het gewoon druk met ons dagelijks leven, dus de gedachte dat we over anderhalve maand gaan vertrekken komt ons nog wat onwerkelijk voor. Vooralsnog werken we allebei tot 1 september en dan hebben we nog twee weken vrij voordat we vertrekken.

Vóór vertrek valt er natuurlijk wel het één en ander te regelen en dat hebben we hier eens op een rijtje gezet:

1: Hoe hebben we het geregeld met het werk?

Wij bevinden ons in de gelukkige positie dat wij, omdat we in Zweden wonen, recht hebben op enorm veel ouderschapsverlof. We hebben zó veel dagen over dat we makkelijk een jaar weg zouden kunnen. We gaan echter niet al die dagen gebruiken; ik (Michiel) heb ruim drie-en halve maand vakantiedagen gespaard. Daar komt ook nog anderhalve maand compensatie voor ziekenhuisdiensten bij. Dat betekent dus dat ik van de 8 maanden die we in totaal vrij nemen, er 5 maanden volledig betaald zullen worden. Marije heeft wat minder vakantiedagen en dienstcompensatie, maar gekombineerd met ouderschapsverlofdagen kunnen we gerust 8 maanden vrij nemen en daarbij ook nog een meer dan behoorlijk inkomen behouden. Overigens zijn we al twee jaar geleden op het werk gaan aankondigen dat we in september 2012 wilden vertrekken. Ons vertrek komt dus niet als een verrassing en er was dus ook ruim de tijd om vervanging te regelen.

2: Hoe zit het met leerplicht van de kinderen?

In Nederland zou dit een probleem zijn. In Zweden is dat niet het geval want de kinderen zijn nog niet leerplichtig. Hylke wordt in januari 7 jaar. Dat betekent dat hij vanaf augustus, als het nieuwe schooljaar weer begint, leerplichtig is. Voor de meisjes is dit nog niet aan de orde.

3: Wat doen we met het huis?

Het is natuurlijk plezierig als ons huis tijdens onze afwezigheid bewoond wordt en dat er dus iemand is die op de spullen past en in de winter de sneeuw van de oprit en van het dak afhaalt. We hadden echter ingecalculeerd dat we geen gegadigden zouden vinden die ons huis zouden willen huren. Zonder al te veel hoop hebben we toch een advertentie op Blocket.se gezet. Dat is de Zweedse variant van Marktplaats. Binnen een week hadden we het huis verhuurd aan een gezin met twee kinderen. Een onverwachte meevaller!

4: Wat zijn de kosten van een wereldreis van 7 maanden?

Dat is een goede vraag! Toen Marije en ik 8 jaar geleden in Azië rondreisden hadden we een budget van €5000 pp. Dit was meer dan genoeg. We hebben destijds alles gedaan wat we wilden doen en hebben nooit het idee gehad dat we op ons budget moesten letten. Onze accommodatie bestond toen uit guesthouses en bungalows, wel altijd met eigen sanitair. We hebben altijd lekker en goed gegeten maar wel grotendeels gebruik gemaakt van het openbaar vervoer. Nu liggen de zaken iets anders omdat er drie kinderen mee gaan. Bovendien zijn we langer op pad. Met name de accommodatie zal toch wat meer kindvriendelijk moeten zijn. Als het even kan dan zullen we iets kiezen met een zwembad. In hete gebieden zullen we kiezen voor kamers met airco. Toch is ons plan om ook nu redelijk “low budget” te reizen, in principe eenvoudige accommodatie te kiezen en ook gewoon gebruik te maken van het openbaar vervoer. Dat vinden we namelijk ook gewoon leuk. Extra kosten zullen we met name maken in de dure landen als Nieuw Zeeland en Australië. Hier en daar zullen we extra vluchten maken en het is heel wel denkbaar dat we bijvoorbeeld in Argentinië of Australië een auto gaan huren. Bovendien is het plan om in Nieuw- Zeeland een camper te huren, wat niet goedkoop is.

Vantevoren hebben we inmiddels de nodige kosten gemaakt:

Vliegtickets:

We hebben een zgn. Round The World Ticket gekocht bij roundtheworldtickets.com. Dit is een Brits bedrijf dat zich in deze tickets heeft gespecialiseerd en aanzienlijk goedkoper is dat de Nederlandse bedrijven als Kilroy en worldticketcenter.nl. We hebben vluchten van Londen naar Buenos Aires, van Santiago naar Auckland, van Christchurch naar Melbourne, van Brisbane naar Jakarta, van Denpasar naar Singapore en van Mumbai naar Londen voor in totaal €10.000 voor het hele gezin. Een reisverzekering via roundtheworldtickets.com kost ongeveer €1000 voor het hele gezin.

Daarnaast hebben we voor ongeveer €300 vliegtickets van Stockholm naar Londen geboekt. Dat betekent dat we via low-cost airlines als AirAsia.com zelf nog vluchten van Singapore naar Saigon, van Hanoi naar Bangkok, van Bangkok naar Colombo en van Colombo naar Mumbai moeten regelen. Al deze vluchten zijn echter niet duur en gaan ons de kop zeker niet kosten. Daarnaast is het denkbaar dat we in Argentinië en in Australië nog een binnenlandse vlucht zullen boeken. Vermoedelijk gaan al deze vluchten ons in totaal rond €5000 kosten.

Paspoorten:

We hebben allemaal onze paspoorten moeten laten verlengen, uitgezonderd Mette. Dit heeft ongeveer €400 gekost

Vaccinaties:

Marije en ik hebben vroeger al de nodige vaccinaties gehad. We krijgen allemaal nog een orale vaccinatie tegen buiktyfus. De kinderen hebben onder protest de nodige prikken gehad tegen hepatitis A en B en gele koorts. In totaal heeft dit €600 gekost

Apparatuur:

We hebben nieuwe camera’s gekocht en voor de kinderen via Marktplaats allemaal een tweedehands Ipod, zodat ze in het vliegtuig Angry Birds kunnen spelen en een filmpje kunnen kijken. Kosten: €1000. Een laptop gaat ook mee maar die zal via een budget van mijn werk aangeschaft kunnen worden.

Kleding/rugzakken:

We hebben nieuwe sandalen van het merk Teva aangeschaft. Dat zijn heerlijke sandalen die bovendien geschikt zijn voor alle omstandigheden. Tijdens onze reis in Azië hebben we daar continu op gelopen, maar nu zijn ze aan vervanging toe. Ook de kinderen hebben sandalen gekregen. Daarnaast hebben we voor ons allen lichte dichte schoenen aangeschaft. Tenslotte heb ik (Michiel) een nieuwe rugzak gekocht want in mijn oude rugzak vielen gaten. Marije heeft nog een nieuwe dagrugzak gekocht. Kosten: €850

Samengevat zijn we eigenlijk al ruim €14000 kwijt, nog voordat we een stap buiten Zweden hebben gezet.

Om de kosten onderweg te kunnen dekken zijn we ruim 2 jaar geleden al begonnen met een spaarplan. Iedere maand is een een vast bedrag naar een aparte spaarrekening, genaamd “ Wereldreis 2012” gegaan. Daarnaast zijn we, zoals gezegd, onderweg verzekerd van een behoorlijk inkomen. We denken dat we uiteindelijk voldoende budget hebben om tamelijk onbezorgd op reis te gaan.

En wat zijn dan de plannen?

Als we in Buenos Aires aankomen dan worden we opgehaald van het vliegveld en naar ons appartment gebracht. We hebben in de gezellige wijk San Telmo voor een week een mooi appartement van 100 M2 gehuurd. Eerst moeten we allemaal wat uitrusten van de reis, loskomen van ons dagelijke leven, wennen aan het tijdsverschil en op zoek gaan naar een nieuwe dagroutine. De eerste week doen we dus rustig aan. Daarna willen we in principe 3 weken in het noorden en 3 weken in het zuiden rondreizen. We gaan in ieder geval richting de Iguazu watervallen. Deze behoren tot de grootste ter wereld en ze liggen op de grens tussen Argentinië, Barzilië en Paraquay. Daarvandaan willen we mogelijkerwijs dwars door Paraquay via noord Argentinië richting de Atacamawoestijn in Chili. Het idee is om daarvandaan een trip naar Bolivia te maken, richting de Uyuni zoutvlakte. Vervolgens willen we 3 weken naar het zuiden, richting Patagonië. In de omgeving van Puerto Madryn zijn er in september/oktober veel walvissen dicht bij de kust en in dezelfde omgeving bevinden zich ook grote pinguinkolonies. Wellicht dat we dit deel van de route zelf per auto afleggen. In elk geval moeten we 7 weken later in Santiago zijn om naar Auckland te vliegen.

In Nieuw-Zeeland:

Daar zullen we de ouders van Marije treffen, die inmiddels ook een vlucht hebben geboekt. Het is leuk om deels samen te kunnen reizen. Voor de kinderen is het natuurlijk geweldig om opa en oma in de buurt te hebben. Zij zullen met een huurauto rondreizen en in hotelletjes overnachten. Wij zijn van plan om een camper te huren. We zullen wat bezoekjes bij oude roeivrienden gaan afleggen en zeker zijn we van plan het geothermische gebied van Rotarua te bezoeken Verder ligt alles nog open. We hebben in totaal 4 weken de tijd in Nieuw Zeeland. Uiteindelijk zullen we op het zuidereiland in Christchurch aankomen en vandaar doorvliegen naar Australië.

In Australië:

We hebben nog niets gepland voor Australië, behalve dat we aankomen in Melbourne en 5 weken later zullen vertrekken vanuit Brisbane. We gaan dus kerst en Oud en Nieuw in Down Under vieren, hopelijk met lekker warm weer en een zonnetje. We overwegen om een auto te huren om rond te reizen. We zullen dan overnachten in Bed and Breakfasts en ook mogelijk ergens een appartementje huren om de kerstdagen door te bregen. Daarnaast overwegen we om vanuit Sidney een vlucht naar Ayers Rock te boeken. In Alice Springs schijnen er allerlei mogelijkheden te zoijn om tours in de Outback te boeken. Het is natuurlijk wel hoog zomer en vermoedelijk bloedheet in de Outback. We zullen ter plekke beslissen wat we gaan doen.

In Indonesië.

We komen aan in Jakarta en 5 weken later vertrekken we vanaf Bali. We hebben echter nog geen echte plannen gemaakt, behalve lekker eten en een bezoek aan de Borubudur. Er schijnt in Ubud op Bali een apenbos te zijn met allerlei apen die je zonnebril willen pikken. Dit is voor Hylke het toppunt van vermaak!

Stopover in Singapore:

Hier hebben we ook nog geen plannen voor gemaakt. Er is in Singapore een prachtige dierentuin waar nachtelijke safari’s worden gehouden. Dat is misschien wel leuk voor de kinderen (en voor ons ook).

In Viëtnam/Thailand:

Ons geliefde zuidoost Azië waar we ons zo prettig voelen en inmiddels al zo vaak zijn geweest en waar we in 2007 zelfs zijn getrouwd (Koh Samui, Thailand). We hebben hier een week of 6 te besteden. Vietnam is voor ons nog een onbekend land. We zullen o.a. tijd besteden in Saigon en Hoi An en we denken er over na om in noord Viëtnam de bergen in te gaan om daar wat dorpjes te bezoeken waar nog authentieke bergvolkeren leven. Daarnaast willen we nog wel ergens op een Thais eiland neerstrijken, liefst op een plek waar veel Zweden zitten. Dan kunnen de kinderen hun zweedse taal weer wat oppakken. En natuurlijk een biertje op Khao San Road!

In Sri Lanka/Mumbai:

Hier hebben we nog geen plannen voor gemaakt. We zullen het wel zien. Kandy schijnt erg interessant te zijn. Na onze enerverende kennismaking met India in 2004 is het stiekem wel weer leuk om nog een paar dagen in de totale chaos van India te kunnen doorbrengen.

Tot zover dan onze eerste update. Mochten er vóór vertrek nog belangwekkende dingen plaatsvinden dan zullen we dat hier melden. Zo niet, dan zal de eerste update vermoedelijk vanuit Buenos Aires zijn. Overigens zullen we ook te volgen zijn op www.verrereizenmetkinderen.nl

Zegt het voort!

——————————————————————————————————————————–————

20 september 2012

En weg zijn we!

Na 2 weken afronden op het werk, de laatste spullen kopen, het huis schoonmaken en opruimen en natuurlijk de tassen inpakken en vrienden gedag zeggen, vertrekken we zaterdag 15 september met totaal ”slechts” 32 kg incheck-bagage naar Buenos Aires. Wat heerlijk om eindelijk weg te zijn na zolang rondlopen met plannen in het hoofd.

De reis gaat boven verwachting goed met de kinderen die vol zitten met verwondering (wat gek doet het geluid! Krijgen we eten aan boord?!, maar liefst tientallen jumbo’s en 3 A380 op rij gespot, etc) en vele uren sliepen. We hebben dan wel hulp van dhr. Apple mee; Hylke, Aafke en Mette krijgen tijdens de eerste vlucht alledrie een Ipod Touch met filmpjes, foto’s, muziek en uiteraard spelletjes.

Aangekomen in Buenos Aires gaan we direkt naar ons appartement dat we voor een hele week huren, midden in de wijk San Telmo. Dit is een gezellige wijk waar aan de ene kant vergane glorie vanaf straalt maar tegelijkertijd gezelligheid en energie ademt. Ooit verlaten door de rijken der rijken tijdens een gele koorts epidemie, wordt de wijk nu bewoond door hipper volk. Er zijn kleine gallerietjes en lijkt er geen straat te vinden zonder bar of restaurant. We genieten de eerste zondag gelijk van de wekelijkse markt terwijl de tangodansers shows weggeven. Een aanvankelijk klein probleem is geld opnemen want met de jetlag die pincodes uit hoofden laat verdwijnen en pinautomaten die in het weekend niet worden bijgevuld kan dat wel eens lastig zijn.

BA telt vele wijken waarvan de 10 meest interessante rond het centrum. Tot nu toe lijkt het meeste redelijk te belopen hoewel we ook af en toe de metro nemen. Een kilometer of 2 wordt voor kleine beentjes wat sneller te veel. Dat wil niet zeggen dat de stad klein is want zo’n 14 miljoen inwoners is toch ruim 1,5 keer meer dan de gehele populatie van Zweden.

Maandag gaan we flink in de benen en ook verkennen de wijken Monteserrat, Retiro en Puerto Madero . De eerste is het centrum van het centrum met het Plaza de Mayo. Het is hier waar de politici hun toespraken hielden, waar Maradonna werd gehuldigd maar ook het plein waar nog altijd de dwaze moeders één keer in de week komen om aandacht te vragen voor hun verdwenen zonen, hoewel sinds 2006 met name voor andere mensenrechtenschendende gebeurtenissen.

Direkt ten oosten hiervan ligt de nieuwe place-to-be Puerto Madero; een nieuwe wijk in het oude havengebied. Prachtig en luxe. Daar ligt ook een museumboot die 37 keer de wereld rond gevaren is die een bezoekje waard is; wij houden het maar bij 1 keer.

Dinsdagochtend doen we lekker rustig aan en vertrekken vervolgens naar de Cementerio de la Recoletta; de beroemste en meest gewilde begraafplaats van Argentinie. Het lijkt een stadje binnen de stad waar de mensen voor eeuwig aan de wereld willen laten zien hoe goed ze het hadden. Dat resulteert in prachtige mausolea en met kunstwerken versierde graven. Je zou bijna vergeten dat het een begraafplaats is. De plek heeft een wachtlijst van tientallen jaren, weet dat maar eens te plannen. Trucjes om eerder aan de beurt te komen zijn het dragen van de achternaam van je beroemde aristocratische overgrootopa die al een plekje voor je heeft vrijgehouden, of zelf president van Argentinie worden. Dan mag je na de dood de voormalige staatshoofden, Nobelprijs-winnaars en niet te vergeten, Evita, vergezellen

Als afsluiting, aanvankelijk eigenlijk om voor de regen te schuilen, komen we in het Centro Cultural Recoleta terecht . We zien daar erg leuke tentoonstellingen die de kinderen ook aanspreken (denk: schilderijen van gekke dieren met kippenhoofden, olifantenlijven en tijgerstaarten en dergelijke). En we hebben geluk; er is een orkest aan het repeteren en we kunnen naar binnen glippen om te luisteren. Alle drie de kinderen zitten 20 minuten ademloos te luisteren en te kijken.

De rit terug naar huis met de metro in de spits is minder geslaagd met 3 kinderen en een buggy die je dan zelf de trappen op en af moet tillen. Op zichzelf is dat geen probleem maar wel als er honderden anderen om ons heen de trappen afstormen om zich in de overvolle metro tussen de dichtgaande deuren te persen. Op zichzelf misschien niks nieuws onder de zon, maar voor ons is het een tijd geleden dat we dat hadden meegemaakt.

Woensdag starten we weer rustig op, wat makkelijk kan met 2 aparte slaapkamers, voordat we naar de wijk La Boca vertrekken. Dit is één van de arbeiderswijken, vooral bekend van de gelijknamige voetbalclub waar Maradonna begonnen is. Een voetbalwedstrijd zit er voor ons niet in hoewel we lezen dat dat geweldig zou zijn. Wel zien we het stadion en het stukje van de wijk waar alle huizen in alle kleuren van de regenboog zijn geschilderd. Dit is ooit zo gemaakt om het troosteloze leven wat op te vrolijken maar nu is het een toeristentrekker. Toch vinden we het erg de moeite waard. Dat het 13 graden is en waait als een gek deert ons niks! Hoewel, het ”wij zijn niet van suiker”, wat we dan normaal zingen, krijgt bar weinig bijval.

Hierna nemen we de metro naar het Museo de Ciencas Naturalis. Hier kunnen we ruim 2 uur stukslaan met alle dinosaurusskeletten, visjes, etc. En terug nemen we in de spits lekker de taxi in plaats van de metro. We zijn aangenaam verrast na de eerdere Azië ervaring dat hier de meter zonder discussie aangaat. Er wordt niet geprobeerd je een winkel binnen te kletsen en de chauffeurs zijn tot nu vriendelijk en behulpzaam. Daar komt nog bij dat het goedkoop is; een dikke aanrader dus.

Wat de kinderen deze week het gekst vonden:

Vuurwerk op het vliegveld, een douche voor de billen, melk uit een zakje in plaats van een pak, zoveel hondendrollen op straat, een bus onder de grond, een dode hond in de museumboot (opgezette mascotte), dat je de kisten kan zien op een begraafplaats, dat Jezus in een kerk aan het kruis hangt en de tientallen katten die rond het museum wonen.

——————————————————————————————————————————————

28 september 2012

Buenos Aires deel 2 en spektakel in Puerto Iguazu

Buenos Aires heeft nog veel meer in petto maar dan heb je nog wel een maandje nodig dus we kiezen er een aantal van uit. Donderdag gaan we wat verder van huis richting Tigre waar de delta van de Rio de la Plata bereikbaar is. De reis begint met 2 treinreizen waarvan de laatste langs de kust gaat. Spannend voor de kinderen. In Tigre zelf staat het stijf van de oude, en deels vervallen, statige huizen omdat de rijken (diezelfde als van de begraafplaats in Recoleta) hier destijds hun weekendverblijven hadden. Roeien was een grote hobby van ze en we lopen binnen 500m dan ook langs 4 roeiverenigingen. Bij één ervan staan we wat de loods in te gluren als we in het Vlaams worden aangesproken door één van de leden. Geinig! We mogen een kijkje in de loods en in het gigantische clubhuis van ”The Buenos Aires Rowing Club” nemen. Ze hebben niet meer genoeg leden om alles te onderhouden en dat is te zien. Zonde. Er ligt vast een leuke mogelijkheid om daar een weekje door de delta te roeien voor wie het wil regelen.

We boeken een boottocht van een uur over de delta. Het is vooral kijken naar alle zomerhuizen langs de wal want we kunnen in korte tijd niet ver genoeg de delta op om meer in de natuur te geraken. Voor de kinderen betekent dat niet minder pret, die genieten met volle teugen van het boottochtje.

De laatste volle dag in Buenos Aires wordt Mette weer extra vrolijk want nu gaan we levende dieren bekijken in de dierentuin. Ze was wat treurig geworden in het natuurhistorisch museum waar we 2 dagen eerder waren, omdat alle dieren daar dood waren. Dat vond ze een beetje zielig. Het is een mooie dierentuin, we hebben heerlijk weer en de kinderen kunnen lekker rennen.

De laatste avond in ons appartement eten we thuis, evenals de dagen ervoor. Pasta met olijfolie en citroen, biefstuk met de lekkerste pesto ooit en een caprese, met dank aan Michiel. Verrukkelijk!

Zondag 23 september is de dag van de lange busreis. Ik ben benieuwd hoe het ons zal vergaan om 17 uur in een bus te zitten. We kiezen voor het zogenaamde ’cama coche’: dit zijn wat luxere stoelen met meer beenruimte welke de reis dus wat aangenamer moet maken. Mette hoeft geen kaartje te hebben maar heeft ook geen eigen stoel. Na een laatste ronde over de markt en door de straten van San Telmo vertrekken we om 19 uur met de bus. Wat een luxe stoelen met cama coche! Ze kunnen bijna plat en zijn breed genoeg voor 2 kinderen om knus naast elkaar te zitten en zowel wij als de kinderen slapen er prima in. Het avondeten wordt vergezeld van een glaasje wijn en ’s ochtends volgt ontbijt. Ondertussen is het uitgestrekte landschap zichtbaar geworden waarmee we ons de laatste uren vermaken. Er zijn uitgestrekte vlakten met koeien zover het oog reikt, afgewisseld met stukken met dichte begroeing. Er lopen hier een soort struisvogels vrij rond en we hebben er tientallen gezien. Na een lange maar al met al prima verlopen reis komen we maandagmiddag aan in Puerto Iguazu. Daar wacht een heerlijke tuin met zwembad bij ons hostel dus we kunnen hier rustig bijkomen van de reis. Het water is ijskoud maar onze 3 bikkels springen er toch in. Michiel en ik zijn iets minder stoer.

Puerto Iguazu bezoekt men om één simpele reden: om de mooiste watervallen ter wereld te zien. Ze zijn onderdeel van de Rio de Iguazu die de grens vormt tussen Brazilie en Argentinie. Er zijn tientallen afzonderlijke watervallen van verschillende grootte die 60 meter naar beneden vallen. Als verjaardagskado krijgt Michiel op dinsdag dan ook het spektakel te zien. We bezoeken eerst de watervallen aan de Argentijnse kant. Na de entré, voor kinderen onder de zes trouwens gratis, leidt een wandelpad door de jungle naar de eerste loopbruggen van de ’Paseo superior’ waar je ter hoogte van de rand van de watervallen loopt. Onderweg worden we middels borden uitgebreid gewaarschuwd om de coati’s (neusberen) en apen geen eten te geven want dan worden ze agressief. Brutaal zijn de coati’s nu al want ondanks al onze wegjaagpogingen weten ze toch het pakje vruchtensap van Mette af te pakken. Maar leuk om ze te zien is het wel! De aapjes zorgen voor veel pret bij de kinderen. Ook de vogels die diepe hangnesten maken in de palmen zijn grappig om te zien. Deze nesten maken ze zodanig dat de toekans niet bij de eieren kunnen.

Maar dan de watervallen! Je hoort ze eerst in de verte en voelt al de vochtigheid van het opspattend water. En dan zie je de eerste! En de tweede! Etcetera, etcetera. De laatste waterval is ook de grootste en dondert met veel geraas vlak onder je voeten naar beneden. De ’Paseo inferior’ lijdt ons langs de basis van een aantal van de watervallen en geeft weer een heel ander perspectief en wat meer spray maar ook hier is het weer fantastisch om te zien. Michiel is hier extra blij met de training die hij in Zweden heeft gedaan want nu is het niet zo zwaar om de buggy de honderden treden en trappetjes op te sjouwen. Als sluitstuk nemen we een treintje naar de derde loopbrug. Die leidt je dwars over de rivier die hier 1 km breed is. Er zwemmen gigantische meervallen. Uiteindelijke komen we bij één van de meest indrukwekkende plekken waar wij ooit zijn geweest: een waterval genaamd ”El Garganto del Diablo” (Duivelskeel). Met een oorverdovend kabaal dondert hier over de hoefijzervormige rand een ontzagwekkende hoeveelheid water naar beneden. We staan enkele meters van de rand en het water stroomt met hoge snelheid onder ons door. Het is bijna hypnotiserend. Zwaar onder de indruk vertrekken we 8 uur na binnenkomst weer uit het park. Ik vraag me wel nog steeds af hoe ze het voor elkaar hebben gekregen om die laatste loopbrug te bouwen?!

De volgende dag is het tijd voor een rustdag. De kinderen scharrelen in de tuin en rond het zwembad. Pas ’s middags komen we weer in de benen en kuieren 1,5 km naar een dierenopvangcentrum. We worden via een aanhanger achter een traktor het park ingebracht tot veel plezier van de kinderen. Van een gids krijgen we vervolgens over alle vogels, aapjes en andere dieren te horen waarom ze hier zijn en of ze kunnen worden uitgezet. Het blijkt een erg leuk uitstapje te zijn, eerlijk gezegd een beetje onverwacht, met als hoogtepunt de toekans die we van dichtbij kunnen bewonderen en de verschillende soorten adelaars.

Donderdag gaan we weer naar de watervallen, deze keer aan de Braziliaanse kant. Alleen al het feit dat we de grens over moeten trekt de kinderen al want dat betekent stempels in het paspoort! Met de taxi is het een klein uur rijden met een soepele doorgang bij de douane en we spreken met de taxichauffeur een tijd af aan om het eind van de dag weer opgepikt te worden. Het Braziliaanse park oogt wat commercieler dan de Argentijnse kant. Dat neemt niet weg dat het uitzicht naar de Argentijnse kant adembenemend is aangezien de meeste watervallen daar liggen. Ook hier loopt een lang pad langs de rand totdat je weer vlakbij ”El Garganto de Diablo” komt, deze keer echter veel lager en de meegenomen regenjassen zijn absoluut geen overbodige luxe. We worden drijfnat van de waternevel in combinatie met de wind die ontstaat door het vallende water. Hier dondert en davert het nog harder en je voelt continu de trillingen in je buik. Alsof dat nog niet genoeg is komt de zon door en verschijnen er overal regenbogen in de nevel terwijl er boven ons hoofd tientallen gieren op de termiek wervelen. Nou heb ik niet alle watervallen ter wereld gezien maar ben het nu al eens met de stelling dat dit de mooiste zijn (zie Filmpjes). We hebben de foto’s niet geteld maar onze beide camera’s hadden lege batterijen aan het einde van de dag.

Ook de kinderen vinden het een prachtig schouwspel alleen zien ze het geweld erachter toch minder. Aafke wil het liefst op alle randjes en kantjes klimmen zoals we van haar gewend zijn. Dat mocht hier toch even niet! Tijdens de lunch vermaken de kinderen zich met het bouwen van een ”wespenlokker”: 8 stuks was de score!

We brengen zoveel tijd door bij de watervallen dat we nog maar een uur de tijd hebben om het tegenoverliggende vogelpark te bezoeken. We zien o.a. kolibries. Ook dit vogelpark is zeer de moeite waard, helemaal voor Hylke, onze bioloog, die bezeten is van roofvogels. Hij kan zijn lol op.

Wat de kinderen spannend/leuk/gek vonden deze dagen:

- Eten, drinken, slapen en niet te vergeten een WC in een bus.

- Gek dat als de stroom uitvalt er ook geen stromend water is.

- De watervallen!!

- Neusbeertjes, apen, toekans, adelaars, schildpadden, meervallen, struisvogels, koeien, gieren en enorme vlinders.

- Aafke heeft geheel uit eigen beweging honden geaaid!

——————————————————————————————————————————————

2 oktober 2012

Posadas, Paraguay en een wat minder vlotte busreis

Vandaag, vrijdag 28 september, gaan we met de bus richting Posadas; een rit van 5 uur. We hebben alweer een zwembad bij het hotel en ook roomservice dus na een paar frisse duiken gaan de kinderen ’s avonds lekker eten op de kamer, wat ze prachtig vinden. En Michiel en ik? Wij hebben niet voor niks de babyfoon meegenomen en gaan, als de kinderen slapen, heerlijk eten in het bijbehorende restaurant en drinken daarbij een fles Merlot van het Argentijnse wijnhuis Salentein, onze favoriete wijn sedert jaren. De Primus van Salentein is overigens de wijn die geschonken werd tijdens het huwelijk van Willem-Alexander en Maxima. Genieten dus!

We zijn inmiddels alweer 2 weken op weg en beginnen ons ritme te vinden. Het is niet meer zo raar voor de kinderen dat we regelmatig moeten verkassen Ze zijn inmiddels gewend dat ze op de reisdagen zelf een rugzak bij zich hebben. Het niet op commando eten kunnen krijgen is nog het lastigste voor ze, ondanks de standaard voorraad crackers, koekjes en snoepjes die altijd meegaat voor noodgevallen.

Op zaterdag gaan we een dag naar Paraquay. We gaan er één van de best bewaarde ruïnes van een Jesuitenmissie bezoeken. De tocht er naartoe is op zich al erg leuk. Om te beginnen nemen we een taxi naar de bushalte, dat dachten we tenminste. De taxichauffeur probeert ons nog te bewegen om ons er helemaal naartoe te brengen maar dat willen we niet. Als we ineens de grens op zien doemen in plaats van het busstation realiseren we ons dat we weer een beetje belazerd zijn. Tja. We verlaten Argentinië via de eerste controle en krijgen in het paspoort er een stempel bij. Vervolgens gaan we in de bus over de gigantische Rio Panana die de grens aangeeft. Hierna moeten we de bus weer uit bij de immigratie van Paraquay en stappen in een andere bus richting het stadje Encarnation, om daar weer over te stappen op de volgende bus richting de ruïnes.

Wat opvalt is hoe vriendelijk de mensen ook hier weer zijn. Wij hadden natuurlijk geen idee welke bus we moesten hebben, welk loket we moesten hebben, waar we uit moesten stappen, enz, maar met ons gebrekkige spaans en met handen-en voetenwerk treffen we keer op keer welwillende mensen die ons wijzen waar we naartoe moeten.

De Jesuiten zijn in dit gebied gedurende 150 jaar aanwezig geweest. Ze zetten gigantische nederzettingen neer waar duizenden Guarani, de lokale bevolking, onderdak kregen. De opzet was niet alleen om deze mensen te bekeren maar ze ook te onderwijzen, onderdak te geven en te beschermen van de slavernij. Hun eigen cultuur hoefde ze niet op te geven, alleen de kleine details die niet samengingen met de leer van het katholicisme werd ze vriendelijk doch dringend verzocht te af te schaffen. Kleine dingen zoals polygamie en het af en toe met smaak nuttigen van mensenvlees.

De ruines zelf zijn prachtig. De stenen hebben dezelfde rode kleur als de aarde en er is nog veel over van de vertrekken van de Guarani en de priesters. De kerk was een gigantische kathedraal compleet met catacombes en een preekstoel. Voor de kinderen is het één grote speeltuin want er liggen genoeg stenen om op te klauteren en van uit te zoeken waar ze misschien bijhoorden. Op ons gemak volgen we weer dezelfde route om terug te komen in Argentinië. Onderweg op een lokale markt in Encarnation eten we eerst nog de de lekkerste empanadas ooit! Al met al een zeer geslaagde dag die weer wordt afgesloten met roomservice voor de kinderen en een flesje Merlot van Salentein voor papa en mama.

We slapen we uit na de leuke maar lange dag van gisteren. Na weer een paar duiken in het zwembad is het tijd voor de in totaal 18 uur durende busrit naar Salta in het noordwesten. We moeten aan het begin van de avond overstappen naar een luxere nachtbus zoals we die tijdens de eerdere busrit naar Puerto Iguazu hadden. We denken dat het gesmeerd gaat als we 15 minuten vóór vertrek van de volgende bus aankomen. We worden vervolgens onaangenaam verrast. Onze luxe bus rijdt vóór onze neuzen al weg! Een sprintje naar het loket kan het niet meer veranderen ondanks dat het nog altijd 5 minuten vóór de officiele vertrektijd is. We hebben de keus om hier te overnachten en over 24 uur de volgende bus te nemen of een mindere kwaliteit bus vanavond. Het eerste is geen optie want het volgende hotel is al gereserveerd. We kiezen ervoor om dan maar 14 uur in een bus te zitten met meer stops en dus langere reistijd en helaas zonder ligstoelen. Dat wordt een lange nacht… Het wordt ook nog even extra gezellig druk in de bus als er nog extra passagiers instappen omdat hun eigen bus pech heeft.

Als groot pluspunt maken we weer een staaltje Argentijnse vriendelijkheid mee wanneer we hulp van een vrouw krijgen bj het op de valreep kopen van een kinderkaartje voor Mette, aangezien ze dat even vergeten waren bij het loket… Het is toch niet waar dat we ook deze bus gaan missen!? Ze rent mee naar het loket en betaalt het kaartje ook nog want aan het loket heeft men geen wisselgeld voor het briefje van 100 pesos! Supervriendelijk, of zag ik er inmiddels zo bezweet uit, en ja, mogelijk een beetje gestresst, dat ze met me te doen had??

Wat de kinderen spannend/leuk/gek vonden deze week:

- Bussen die rijden met de deur open

- Dat we niet weten wanneer de bus eigenlijk komt omdat er geen tijdschema is,

- Alle nieuwe stempels in de paspoorten!

- Alweer in een bus geslapen! Maar ook dat Hylke en Aafke in Posada samen in een tweepersoonsbed konden slapen.

- Dat je papier niet overal in de WC mag gooien.

- Alweer een voeten cq billenwasser naast de WC.

- En het is officieel: de kinderen noemen koeien nu lopende biefstukken!

———————————————————————————————————————————————

10 oktober 2012

Salta, de Andes en een ongelukkige val

Beste mensen,

Tot mijn schande moet ik (Michiel) bekennen dat alle updates tot nu toe door Marije zijn geschreven. Het is dus hoog tijd dat ik ook eens de pen ter hand neem.

Argentinië is een prima land om te vertoeven. Het land is prachtig, de mensen zijn erg vriendelijk en de biefstukken zijn sappig en variëren tussen de half en heel pond. De Argentijnse wijnen zijn van wereldklasse. Het is echter geen goedkope bestemming; het prijspijl is niet te vergelijken met bijv. Zuidoost Azië. De supermarktprijzen zijn ongeveer hetzelfde als in Europa. Een hotelletje voor ons gezin kost tussen de 50 en 100 euro per nacht. Wijnen zijn gelukkig goedkoop. Een hapje eten met het gezin kost tussen de 25 en 50 euro. Taxi’s en lokaal openbaar vervoer zijn wel goedkoop. De busreizen tussen de grote steden zijn op hun beurt weer betrekkelijk duur, maar nog wel een stuk goedkoper dan vliegen. Ze zijn echter comfortabel met voldoende beenruimte, doorgaans wordt er wat te eten en te drinken geserveerd en tevens wordt je vergast op extreem gewelddadige films.

We raken wat verontrust over de waarschuwingen die we van wildvreemden hebben gekregen aangaande kinderroof, met name in Buenos Aires, en ook in Ciudad del Este in Paraquay. Dit is voor ons de reden geweest deze plek links te laten liggen. We kunnen dit niet goed rijmen met de vriendelijkheid die we onderweg van de Argentijnen ondervinden, en hun bezorgdheid om kinderen. We zijn dus niet overmatig bezorgd, maar wel op ons hoede, met name in winkelcentra en rond stations.

Op 1 oktober komen we na een 18 uur durende en ongemakkelijke busreis vermoeid in Salta aan. We hebben een hotelletje vlak bij het centrale plein en bovendien is er een klein zwembadje, zij het een ijskoud zwembadje. We besluiten even rustig aan te doen. Ik ga ’s middags met Hylke wat drinken op het Plaza de 9 Julio en Marije hangt met de meisjes wat rond op de kamer en rond het zwembadje. De volgende dag slapen we uit en wandelen vervolgens wat door de stad. We gaan enkele kathedralen en kerken binnen waar zeer bloederige Jezussen hangen, zoals eigenlijk in alle kerken hier. Daarna bezoeken we het MAAM museum, bekend van de "Llullaillaco kinderen". Dit zijn goed geconserveerde mummies van kinderen die enige jaren geleden boven op een berg zijn gevonden. Ze zijn daar 400 jaar geleden door de Inca’s geofferd en er is nu een heel museum aan gewijd, waar onder andere in een diepvries een jongetje van 7 jaar oud te bewonderen is. Ik heb dergelijke mummies al eens eerder in Peru gezien. Het maakt in ieder geval diepe indruk op de kinderen en bij iedere berg die we zien vragen ze of dit de berg is waar de dode kindertjes gevonden zijn. Na het eten van een heerlijke empanada gaan we vervolgens met een kabelbaan een berg op en vermaken ons daar een paar uurtjes.

Na Buenos Aires en de fantastische watervallen van Iguazu vinden we het echter tijd worden om wat meer uit onze comfort zone te kruipen en Salta is de uitvalsbasis voor alle mogelijke tours in het omringende Andesgebied.

We besluiten om een auto te huren zodat we op eigen gelegenheid en in eigen tempo de omgeving kunnen verkennen. Uiteindelijk huren we via een vaag tourbureautje een gribus met een barst in de voorruit, echter wel voor de helft van de prijs die de gerenommeerde autoverhuurbedrijven vragen. Het ding rijdt echter goed en we besluiten eerst het Andesgebied ten zuiden van Salta te verkennen. De eerste dag is meteen goed raak: na een uur gaan we op onverharde wegen de hoogte in tot ruim 4000 meter. De rit duurt verscheidende uren, mede omdat we in de wolken belanden en naast vervaarlijke afgronden geen hand voor ogen zien. Uiteindelijk belanden we op een enorme hoogvlakte die werkelijk fantastisch mooi is. Het blijkt een nationaal park te zijn en het uitzicht wordt bepaald dor vele duizenden reuzencactussen, bergtoppen en binnendrijvende wolken. Via een vallei met prachtige rotsformaties komen we uiteindelijk in het stadje Cachi aan. Hier overnachten we in een charmante guesthouse.

De volgende dag gaan we richting het stadje Cafayate. Opnieuw een prachtige rit over onverharde wegen, schitterende vergezichten, rotsformaties en veel haarspelden. Hylke maakt hier van de gelegenheid gebruik het wereldrecord projectielbraken aan te vallen. Hij zit de gehele weg in het midden van de achterbank gezellig mee te kijken en te kwebbelen, maar wordt plotseling beroerd. Ik zit onder de kots en de rest beland tussen de twee voorstoelen. We zijn langs de kant van de weg ruim een half uur bezig om met vochtige doekjes de boel schoon te krijgen. Dat lukt uiteindelijk redelijk. We vragen Hylke vriendelijk om een volgende keer zijn misselijkheid aan te kondigen en een plastic zakje te gebruiken. Uiteindelijk komen we in Cafayate aan en nemen onze intrek in een vriendelijke guesthouse met opnieuw een ijskoud zwembad, en 2 slaapkamers, vlak bij het centrale plein. We besluiten om de volgende dag rustig aan te doen. De kinderen scharrelen wat rond het zwembad en pas in de middag komen we in de benen. Cafayate is een charmant stadje en een aantrekkelijke plek om wat langer te verblijven, maar daar hebben we eigenlijk geen tijd voor.

Cafayate is een bekend wijngebied en hier komt de tamelijke unieke Torrontés wijn vandaan. Het stikt hier van de Bodega’s en we bezoeken ‘s middags één van de grootsten, namelijk de Bodega Etchart. We krijgen een rondleiding en daarna worden de kinderen met potloden en een kleurplaat naar een hoekje gedirigeerd en is het tijd voor de Torrontés proeverij. Er wordt met gulle hand geschonken en een uur later vertrekken we dan ook in opperbeste stemming weer richting Cafayate. ‘s Avonds eten we in een restaurant met een terras op het centrale plein. Het eten is prima alleen zit er bij ons tafeltje een grote likkebaardende hond, die duidelijk niet van plan is te vertrekken. Aafke en ook Mette zijn niet bijzonder dol op honden en Marije poogt dan ook met veel gebaren en kssst-geluiden de hond te verjagen. Het beest draait zich echter behaaglijk op zijn rug, begint met zijn poten te trappelen en driftig te kwispelen. We laten het er maar bij en vragen om de rekening.

Na 2 nachten Cafayate vertrekken we weer naar Salta. Het is opnieuw een schitterende rit langs de meest bijzondere rotsformaties. Een enkele keer moeten we stoppen vanwege wagenziekte, maar tenslotte komen we weer in Salta aan en nemen ons intrek in een hotelletje in het centrum. De volgende dag vieren we de derde verjaardag van Mette. We versieren de kamer en de stoel in de ontbijtzaal met slingers en ballonnen, Marije heeft een taart met drie kaarsjes geregeld en er zijn wat cadeautjes voor onze kleine meid. Naast ons hotelletje zit een restaurant en Marije en ik besluiten om daar ‘s avonds met zijn tweetjes te eten. Dat kan, want we hebben een babyfoon met goed bereik. De ober maakt ons duidelijk dat ze een gerecht hebben dat niet op de kaart staat. Uiteindelijk begrijpen we dat het om rundvlees met verschillende sausjes gaat. We bestellen het en even later prijkt er voor onze neus voor ieder een bord met 3 botermalse biefstukken, vermoedelijke ossenhaas, elk 150-200 gram, waarvan één met champignons, één met een rode wijnsaus en één met een mosterdsaus. Het is werkelijk verrukkelijk, ook de wijn is goed en we betalen dan ook graag de rekening van 30 euro.

De volgende dag gaan we opnieuw met de auto op pad. We gaan nu het noorden verkennen en de eerste dag rijden we in één ruk naar het Andesstadje Tilcara. Dit ligt op 2500 meter hoogte. Het stadje heeft de typische Andessfeer die we herkennen van onze eerdere reizen in Peru. Overal zijn er winkeltjes en kraampjes met snuisterijen en er is een gezellig plein waar we een biertje en wat Fanta soldaat maken. ‘s Avonds eten we lama en de volgende dag maken we een rit naar Humahuaca, tamelijk dicht bij de grens met Bolivia. We amuseren ons een middag op het vrij toeristische centrale plein. Er is een grote speeltuin voor de kinderen en ‘s middags rijden terug naar Tilcara.

De volgende dag moeten we terug naar Salta om de auto in te leveren en bovendien hebben we tickets geboekt voor de bus naar San Pedro de Atacama in noord Chili. We vertrekken ‘s morgens vroeg omdat we de bijzondere rotsformaties van Purmamarca nog willen zien. Na een half uurtje arriveren we daar en op het centrale plein is een speeltuintje. De kinderen gaan er spelen en wij hangen wat rond. Opeens horen we gegil en zien Hylke op de grond liggen. We hebben niet gezien wat er is gebeurd maar hij is uit een klimtoestel gevallen en ongelukkig neergekomen. Hij grijpt naar zijn linkerhand en na inspectie vermoeden we een fractuur. Marije gaat direct op zoek naar een apotheek om verbandspullen te zoeken en ik blijf met Hylke op schoot op het plein wachten. Het jochie is krijtwit! Na een minuut of 10 verschijnt er opeens een vriendelijke dikke man die zich voorstelt als verpleegkundige. Er was kennelijk iemand op het plein die heeft gezien dat een klein jongetje zich bezeerd heeft en deze persoon heeft de medische post gealarmeerd. Dit is natuurlijk zeer welkom en ik draag Hylke naar de medische post, die gelukkig dichtbij is. Marije verschijnt inmiddels ook met de meisjes en op de medische post krijgt Hylke en provisorische spalk en een verwijzing voor een röntgenonderzoek en een consult in het plaatsje Maimara, een half uurtje rijden terug richting Tilcara.

In Maimara aangekomen vinden we snel het kleine ziekenhuisje. Het is er erg druk met locals en ergens achter een deur zien we een verwilderde arts zitten die met 10 dingen tegelijk bezig lijkt te zijn. Achter een andere deur ontwaar ik een vooroorlogs röntgenapparaat. Er zit daar iemand achter een tafel en op goed geluk duw ik de man de verwijzing in zijn hand en roep Hylke. De man komt direct in actie en 10 minuten later hebben we de röntgenfoto’s in de hand. We zien meteen dat zowel zijn spaakbeen als ellepijp gebroken zijn. We treffen direct daarna de verwilderde arts die kinderarts blijkt te zijn. Hij beoordeelt de beelden maar durft niet zelf een eindoordeel te vellen. Hij wil dat er een traumatoloog naar de breuk kijkt en legt een tijdelijke gipsspalk aan. Hiervoor moeten we eerst door een zaal waar allemaal oude vrouwtjes in een bed aan een infuus liggen. De traumatoloog bevindt zich in het kinderziekenhuis in Jujuy, op ongeveer een uur rijden. We stappen opnieuw in de auto en rijden naar Jujuy. Het kinderziekenhuis bevindt zich in het centrum en we melden ons bij de receptie. De chaos is daar kompleet met gillende kinderen en zeker 100 man in de wachtkamer. We moeten ongeveer een kwartier wachten en vervolgens worden we binnen geroepen. De traumatoloog heeft de foto’s al gezien. De breuk behoeft gelukkig geen verdere maatregelen en hij legt direct een gipsspalk aan. Deze moet 30 dagen blijven zitten. Marije gaat vervolgens samen met Hylke op zoek naar een goede mitella.

Het gaat weer goed met Hylke en we rijden in één ruk door naar Salta. We komen redelijk op tijd aan. Er is een kamer vrij in hetzelfde hotel waar we eerder waren en Hylke wil ‘s avonds hamburger met friet en cola. Uiteraard mag dat vandaag. We leveren de auto weer in en Marije en ik eten later op de avond weer heerlijke biefstukjes in hetzelfde restaurant als enkele dagen geleden.

Morgen gaan we naar San Pedro de Atacama. Wordt vervolgd derhalve!

———————————————————————————————————————————————

17 oktober 2012

Vulkanen, vicûnas en flamingo’s!

En toen waren we in Chili! San Pedro de Atacama wel te verstaan. Een klein plaatsje in het noorden van Chili, midden in de droogste woestijn ter aarde. Dat is geen understatement aangezien het hier per 500 jaar maar zo’n 1 mm regent. Het ligt op bijna 2500 meter hoogte en wordt omringd door bergen tot bijna 6000 meter hoog die nu aan het eind van de winter nog bedekt zijn met sneeuw. De meesten daarvan zijn vulkanen en daarvan zijn er nog 12 actief.

Het plaatsje zelf is klein met zijn ruim 3 duizend inwoners, maar het is één van de belangrijkste toeristenbestemmingen van het land. Kleine, laag gebouwde adobehuisjes liggen langs de smalle, ongeasfalteerde straatjes. Het kerkje aan het Plaza de Armas dat elk dorp heeft is witgekalkt en heeft een dak van cactushout. Omdat er destijds geen spijkers waren is het allemaal vastgebonden met stukken leer. De sfeer is er een van gemoedelijkheid ondanks de hoge toeristendruk. Een beetje stoffig is het natuurlijk wel waar Hylke graag aan bijdraagt door steeds “al slepend met zijn voeten” te lopen om een zo groot mogelijke stofwolk te krijgen. Dat kan niet iedereen waarderen.

Gelukkig heeft Hylke weinig last van zijn arm maar we hebben toch besloten hier wat langer te bivakkeren. Het is net een vakantieweekend voor de Chilenen, waardoor de zoektocht naar accommodatie wat lastiger maar niet onmogelijk is. Na 2 verhuizingen hebben we nu een kamer waar we wat langer kunnen blijven. Het is ook tijd om de was te doen, wat kleren te maken die het nu al dreigen te begeven en mijn (Marije) rugzak te laten maken die het ook zwaar te verduren heeft gehad.

San Pedro de Atacama is behalve vanwege het natuurschoon ook een uitstekende plek voor Michiel en mij. Er zijn genoeg restaurantjes op een steenworp afstand van het hotel en met een kraakhelder signaal over de babyfoon kunnen we hier dus met een gerust hart samen uit eten. Het eten is alweer boven verwachting goed, mag ik wel zeggen. Mijn moeder vroeg zich af of we aankomen met al dat eten waar we het steeds over hebben. Hm, ik ben bang van wel. Maar goed, ook dat hoort bij genieten toch?

Afgezien van het heerlijke lanterfanten gaan we ook de “flamingo tour” doen. Een tour die ons eerst naar het dorpje Toconao brengt. Hier is een oud centraal pleintje en een babylama die Mette en Hylke een flesje mogen geven. Dit dorpje heeft huizen die zijn gebouwd van lavasteen in plaats van leem want men gebruikt het bouwmateriaal dat het makkelijkst beschikbaar is. Gek genoeg wordt er hier veel fruit verbouwd ondanks de droogte. Dit kan doordat het water uit de bergen hier lokaal vlak onder de oppervlakte stroomt.

Onderweg krijgen we mooi zicht op de dampen uit de dichtstbijzijnde actieve vulkaan, de Lacras vulkaan die 3 dagen eerder nog een flinke wolk heeft uitgestoten. Deze wordt de rest van de dag door Aafke argwanend in de gaten gehouden en ze houdt ons op de hoogte of hij slaapt of dat hij wakker is (damp) zodat we op tijd weg kunnen komen als er lava komt.

We gaan door naar de Salar de Atacama, de zoutvlaktes. Te midden van de 45 bij 100km grote, lichtbruine vlakte met helderwitte zoutvlaktes erin liggen meerdere lagunes waaronder de Laguna Chaxa. En daar was het ons om te doen want in deze onwerkelijke omgeving met brandende zon zitten flamingo’s! Ze staan 16 uur per dag in het van zout verzadigde water te zoeken naar minigarnaaltjes en hebben dus weinig tijd voor ander vertier.

Hierna rijden we weer richting de altiplano om op 4300m de vulkanen en gelijknamige lagunas Miscanti en Miniques te bewonderen. Het zijn heldere meren van smeltwater met een licht tot donkerblauwe kleur. Er nestelen meerdere soorten vogels waaronder ook weer flamingo’s. De kantlijnen worden bewoond door vicûnas, de kleine en meest zeldzame soort lama. Tot grote hilariteit van de kinderen markeren ze hun territorium met hopen poep. Over 3 tot 4 maanden wordt alles hier bedekt met 2-3 meter sneeuw waarna het smeltwater de lagunas weer kan bijvullen. Na een late maar smakelijke en vullende lunch gaan we voldaan terug naar San Pedro de Atacama.

Ten noorden van San Pedro de Atacama liggen de Tatio Geisers, naar verluidt wereldberoemd. De naam betekent “de huilende oude man” in de lokale taal. Het ligt midden in een vulkanisch actief gebied (uiteraard) wat zorgt voor meer dan 60 geisers, kokende poelen, modderpoelen en stoomafblazende gaten. Het is het mooiste om er ’s ochtends naartoe te gaan wat dan kan je door de kou de dampen goed kan zien.

We besluiten om de kinderen niet te onderwerpen aan een tour die om 4 uur ’s ochtends begint en Michiel gaat de volgende dag dus in zin eentje met de tourbus mee. Na de mooie beschrijving van Michiel besluit ook ik om de dag erna dezelfde tour te doen. Hylke wil heel graag mee. Ach, waarom niet? We weten inmiddels dat hij geen last krijgt van hoogteziekte op 4300 meter en dat de busritten goed gaan. Bovendien is het eigenlijk wel gezellig om iets te ondernemen met 1 kind. Dat doen we wel vaker maar dan meestal om een boodschap te doen of om gewoon even wat te struinen.

De volgende morgen staan Hylke en ik dan ook in het donker op en sluipen de kamer uit. Ondanks het vroege tijdstip glimlacht hij het eerste uur van oor tot oor waarna er toch een kort slaapje in de bus gedaan wordt. Bij aankomst op de geiservelden rijden we in een dikke mist. Er is die nacht een flinterdun laagje verse sneeuw gevallen (raar idee, want dat is hemelsbreed maar 50 km van de droge woestijn). Het is flink onder nul, zo te voelen. Overal om ons heen pruttelt, stoomt en kolkt het en ik hou Hylke dan ook stevig aan de hand. Dat we van het schouwspel staan te genieten met een paar honderd anderen valt gelukkig niet zo op door de mist. Even later breekt de zon door die de mist snel doet verdwijnen en de bergtoppen zichtbaar maakt. Al met al dus weer een prachtig schouwspel. Het minpunt is dat het letterlijk onder nul is. De vele lagen kleren en sokken over de handen (Hylke’s idee!) werken goed maar de tenen zijn toch onvoldoende beschermd. Dit maakt dat Hylke het laatste stuk even getild moet worden en dat hij geen zin heeft in een vers gekookt eitje en warme chocolademelk die we direct uit de kokende poel krijgen opgediend. De heetwaterbron even verderop biedt de oplossing en na 5 minuten pootje baden is meneer weer helemaal de oude. Vol stoere en mooie verhalen komen we om 12 uur weer thuis.

Het wordt na 5 dagen en nachten weer tijd om de woestijn te gaan verlaten. We besluiten een busrit van 24 uur te vermijden en kiezen voor een 3 uur durende binnenlandse vlucht naar Santiago om de dag erna per bus verder te reizen naar Mendoza, Argentinië. *s Morgens vroeg worden we door een taxi opgehaald om naar het 100 km verderop gelegen vliegveld van Calama te gaan. Opeens steekt er iets over, er volgt een harde klap en er vliegt een hond meters door de lucht. We denken dat het beest dood is en net als we willen uitstappen om te kijken kruipt de hond overeind en rent hard weg.

De vlucht verloopt verder vlot en om 2 uur ’s middags zitten we heerlijk op een bankje in de zon op Plaza de Armas in Santiago toe te kijken hoe de kinderen honderden duiven keer op keer opjagen. Het ijsje hadden we op weg daar naartoe al verorberd.

Wat de kinderen leuk/spannend/raar vonden;

- Dat de buggy nog rijdt ondanks dat ik (Marije) er overheen ben gereden…

- Flamingo’s die kunnen slapen op 1 been

- De poepverzamelingen van de vicunas

- Dat Hylke niet zelf aan zijn neus kan kriebelen met zijn gipsarm

- Dat het ’s nachts kan vriezen en overdag bloedheet kan zijn op dezelfde plaats

- Dat de empanadas in Chili er anders uitzien en smaken dan in Argentinië

- Geen biefstuk meer te zien langs de weg in de bergen

———————————————————————————————————————————————

19 oktober 2012

Mendoza, Mendoza, Mendoza!

…Riepen de vele verkopers op het busstation in Santiago. We hadden dus niet bang hoeven zijn dat we geen plek meer zouden hebben. Na een prima nacht en ontbijt in ons appartement in Santiago gaat de reis weer rap verder. We hebben nog een aantal reisdoelen voor ogen zoals Puerto Madryn aan de oostkust in Patagonië, waar de walvissen deze maanden van het jaar te zien zijn maar ook het merendistrict met de stad Bariloche als middelpunt in het oosten dicht bij de grens met Chili. Maar of we dat gaan halen? De tijd dringt en onze wensen brengen heel wat kilometers reizen met zich mee.

Vandaag eerst maar eens naar Mendoza. Dat betekent alweer een onwaarschijnlijk mooie rit van slechts 7 uur per bus. Santiago zelf ligt in een groen dal omringd door heuvels aan de westkant en veel hogere bergen aan de oostkant. We rijden richting oosten en zitten binnen een uur hoog in de bergen. Tientallen prachtige vergezichten volgen elkaar op met naast ons het wat groenere maar toch al droge dal en in de verte de sneeuwtoppen. Door het dal loopt ook een geheel vervallen spoorlijn met al zijn oude bruggen en tunnels. Als de hoogste pas en tevens de grens met Argentinië nadert is de berg zo steil dat er welgeteld 28 haarspeldbochten voor nodig zijn om omhoog te komen. Ons respect voor de buschauffeurs neemt alsmaar toe. De magen van de kinderen houden zich wonderwel goed en we komen ongeschonden aan bij de grens. Hier zitten de Chileense en Argentijnse douaniers gebroederlijk naast elkaar in 1 hokje en stempelen samen heel wat af. Het gaat wel lekker snel zo.

De rit wordt hierna nog extra boeiend vanwege mijn ‘privégids’ die naast me zit; een Argentijnse journalist die voor een voetbalwedstrijd een dagje in Santiago was geweest. Hij wijst ons onder andere op de Incabrug. Deze is ontstaan doordat de Inca’s het mineraalhoudende water van de bergen kanaliseerden wat inmiddels al 500 jaar zorgt voor de afzetting van mineralen op deze plek. Dit heeft gezorgd voor een meters dikke oranjegele brug. De rotsformaties in de vorm van “boetedoende” monniken, Los Penitentes, zijn ook mooi te bewonderen. En dan krijg je steeds vaker een glimp van de machtige berg, de Aconcagua te zien. Vertaald heet deze 6959 m hoge berg ‘De stenen wachter’, een passende naam. Inmiddels wordt het beekje naast de weg een heuse rivier waar rafters op te zien zijn. Toch nog plotseling komen we aan in de Mendoza-vallei, vlak en vol met de verwachte wijnranken.

De aardige man van de krant El Diario kan van alles vertellen over Argentinië. De basis gezondheidszorg is inderdaad voor iedereen gratis en zo ook het onderwijs. Alleen is er weinig kwaliteitscontrole en kun je dus alles tegenkomen, van compleet waardeloos tot grandioos. Dat maakt dat wie het kan betalen toch naar privéklinieken gaat en zijn kinderen naar privéscholen stuurt. Het niveau van de universiteiten schijnt dan weer zeer hoog te zijn.

Indrukwekkend is het om van hem te horen over de economische crisis 10-12 jaar geleden. Binnen een paar maanden tijd was bijna een kwart van de bevolking dakloos en de helft arm. Arm hield meestal in dat men wel een dak boven het hoofd had, maar verder dan ook niets. Vele groepen mensen hebben toen als werknemers hun failliet gegane bedrijven laten doorstarten, zo ook de journalist. Na 10 jaar en veel hervomingen is er nog ‘slechts’ 5-10% dakloos en 10-15% arm. Er is dus heel wat verbeterd maar de hutjes van plastic en karton kan niemand die het land bezoekt ontgaan. Het is grappig dat hij ook verteld dat de politiek het Zweedse stelsel nastreeft in vele opzichten.

Ook in Mendoza hebben we weer een ‘Apart-hotel’ waarvan er in Argentinië veel te vinden zijn. Het zelf kunnen maken van maaltijden en de vaak extra ruimte die een appartement heeft maakt het voor de kinderen en dus ook voor Michiel en mij veel rustiger en prettiger. Aafke en Mette zijn een uur na aankomst ineens verdwenen. Ze blijken een soepel lopend Spaans-Nederlands-Engels contact te hebben met de vertaalster van het hotel en hebben bij haar kamer aangeklopt. Nadat ze daar televisie hebben gekeken en de nodige zoetigheid hebben verorberd komen ze weer vrolijk thuis. Aangezien wij de enige niet-Spaans sprekende gasten zijn sinds 3 weken zullen ze haar wel niet van belangrijkere taken afgehouden hebben.

Mendoza is een ruim opgezette stad met meerdere pleinen, mede ‘dankzij’ een enorme aardbeving die de oorspronkelijke stad destijds van de kaart heeft gevaagd. Ruime straten, veel groen en veel terrasjes maken het een perfecte vakantiebestemming. Op het centrale Plaza blijkt een manifestatie van de politie gaande vanwege hun zoveeljarige bestaan. We worden uitgebreid gefilmd en er wordt een Engels sprekende man opgetrommeld die ons de geschiedenis van de politie te paard vertelt en de tentoonstelling hierover laat zien. Hylke krijgt een oude helm op en mag een 100 jaar oud zwaard vasthouden voor de foto. Als hij er iets te enthousiast mee gaat zwaaien wordt er wel even ingegrepen.

In en rondom de stad zijn er veel activiteiten, niet in de minste plaats alle Bodega’s, maar een uitgebreide wijntour zal helaas niet door de kinderen worden gewaardeerd. Michiel en ik overwegen om op te splitsen voor enkele activiteiten. Na lang wikken en wegen besluiten we toch om de rit van 24 uur naar Puerto Madryn te maken in plaats van deze regio beter te leren kennen. We zijn dan ook maar 2 nachten in Mendoza geweest. Dan hebben we er weer een reden bij om hier nog eens terug te komen (als de kinderen het huis uit zijn??).

———————————————————————————————————————————————

31 oktober 2012

Patagonië, pinguïns en walvissen

We vertrekken vanuit het prettige Mendoza voor de langste busrit tot nu toe richting Puerto Madryn. Deze kuststad ligt aan de Atlantische kust in het dunbevolkte Patagonië en ligt vlak bij het schiereiland Peninsula Valdés. Dit schiereiland is in zijn geheel een natuurpark en is bekend omdat de baai een broedplek voor walvissen is. Daarnaast zijn er veel vogels, kolonies zeeleeuwen en lopen er veel wilde lama-achtigen rond.

Na een wel hele lange en vermoeiende rit met veel te veel tussenstops arriveren we na een rit van 24 uur ’s morgens rond 10:00 uur in Puerto Madryn. De zon schijnt maar het is tamelijk fris. We hebben een appartement een stuk buiten het centrum en als de taxi ons daar af zet is er niemand te bekennen. Marije gaat bij de buren proberen contact met de eigenaar op te nemen en ik blijf met de kinderen bij het appartement wachten. Na ongeveer een uur komt de eigenaar en kunnen we dan naar binnen om even bij te komen van de reis en wat te eten. In de loop van de middag gaan we richting het centrum van het stadje en wandelen we wat over de boulevard. We zien in het water iets bewegen en tot onze grote verbazing blijkt het een walvis te zijn die op ongeveer 100 meter uit de kust aan het rondzwemmen is. Nadat we wat gegeten hebben huren we voor 4 dagen een auto bij een lokaal verhuurbedrijf en besluiten we de volgende morgen richting Punta Tombo te gaan. Het is ongeveer 2 uur rijden door een woestijnachtig landschap met uitsluitend lage begroeiing. Hier en daar ligt een platgereden gordeldier. We hebben hier het idee dat we aan het einde van de wereld zitten en de wetenschap dat we nog 1000 km door zouden kunnen rijden richting het zuidelijkste punt van Patagonië doet ons eens te meer beseffen hoe groot dit land eigenlijk is.

Punta Tombo is een natuurreservaat met een enorme kolonie Magelhaense pinguïns. Er zitten er tussen de 100.000 en 200.000 exemplaren. We parkeren de auto bij het bezoekerscentrum en worden vervolgens met een busje richting de pinguïns gereden. We hadden verwacht dat deze dieren met zijn allen op een kluitje zouden zitten maar in plaats daarvan komen we terecht in een heuvelachtig natuurreservaat met vele duizenden gaten in de grond. In ieder gat nestelt een pinguïn. Daarnaast lopen ze ook overal los rond en hebben ze niet de geringste angst voor mensen, waardoor je ze van zeer dichtbij kunt bewonderen. Tevens lopen er in het reservaat veel lama-achtigen rond. We vermaken ons hier prima en ook de kinderen hebben het naar hun zin. Uiteraard maken we veel te veel foto’s.

De volgende dag besluiten we het schiereiland Valdés op te gaan. We boeken een walvistour en vertrekken ‘s morgens richting Punta Piramidés. Vanuit dit stadje vertrekken de boten voor de walvistour. Nadat we in zwemvesten zijn gehesen vertrekken we met nog ongeveer 10 andere passagiers voor een 2 uur durende boottocht. Het is een buitengewone ervaring want we varen pal naast Zuidkapers, waarvan verscheidene met kalf. Mette maakt van deze unieke gelegenheid gebruik door zich behaaglijk op een bankje te vlijen en een lekker tukje te doen. Langs de kust zien we zeeleeuwen en aalscholvers en op de weg terug varen we opnieuw pal langs enkele grote exemplaren. Diep onder de indruk besluiten we om de 100 km onverharde weg richting een grote zeeleeuwenkolonie links te laten liggen en rijden we terug richting Puerto Madryn, na nog even bij een bezoekerscentrum naar binnen te zijn gegaan.

De laatste 2 dagen doen we rustig aan. Ik ga nog een middag met Hylke en Aafke het strand op. Opnieuw zien we vanaf het strand walvissen zwemmen. Hier vermaken de kinderen zich uren met in de koude branding rennen en stenen en schelpen verzamelen. We eten een keer bij het beste visrestaurant van de stad,. Prima inktvis en de wijn is er ook goed. De laatste middag wandelen we eerst over de enorm lange pier en zien we een zeiljacht varen waar een walvis werkelijk ongeveer tegenaan gekropen ligt. Na een heerlijk ijsje rijden we naar een nabijgelegen zeeleeuwenkolonie. Het is hier een geloei, geruzie en gegrom van jewelste en bovendien stinken ze een uur in de wind. Gelukkig zijn ze wel zo vriendelijk om voor onze camera te poseren.

Marije en ik zitten te rekenen hoeveel dagen in Argentinië we nog over hebben en tevens kijken naar de busmogelijkheden vanuit Puerto Madryn. We zien dat er dezelfde avond een bus naar Bariloche vertrekt. Een rit van ongeveer 15 uur, maar inmiddels zijn we hier wel aan gewend en ook de kinderen kijken hier niet meer van op. Weliswaar hebben we het appartement tot de volgende dag gehuurd maar toch besluiten we uit te checken en de auto terug te brengen. Vervolgens zitten we ‘s avond rond 21:00 met zijn allen weer in de bus, op weg naar de laatste etappe van ons Argentinië avontuur!

———————————————————————————————————————————————

3 november 2012

Bariloche, of toch Zwitserland?

Tja, wat doe je dan na weer een nacht in de bus te hebben gezeten, nog nadromend van walvissen, pinguïns en zeeleeuwen? Helemaal niets! We merken in Puerto Madryn steeds duidelijker dat de kinderen moe zijn. Niet moe vanwege slaaptekort maar reismoe. Ze willen even niet meer echt. Vooral Aafke werd prikkelbaar, wilde niet meer mee, zelfs niet alleen met Michiel of met mij. Dus we strijken neer in een ruim appartement in een resort in Bariloche, wat speciaal is uitgekozen vanwege het binnenzwembad en de grote tuin met speeltuin eromheen. Dat we daarnaast een ontbijtbuffet kunnen nuttigen, de sportschoolklassen mee mogen doen, er een sauna, stoombad en bubbelbad is en een prima restaurant op het terrein had verder niets met die keus te maken hoor…

De eerste dagen worden dan ook grotendeels gevuld met slingeren in de speeltuin, zwemmen, bloedstollende spelletjes mikado en schaken en dansfeesten in de slaapkamer georganiseerd door Aafke en Mette. Michiel en ik nemen ook onze momentjes. Beide zijn we een paar keer het centrum ingegaan met Hylke, die er wel op uit wil (en niet kan zwemmen met zijn gips). Michiel geniet van de rust in de sauna en ik heb mee gedaan met circuittraining, spinning en Braziliaanse dans.

Na 3 dagen van het bovenstaande zijn de batterijen weer opgeladen en kunnen we er opuit met z’n allen. Bariloche ligt prachtig gelegen aan een groot meer, Lagos Nahield Hap, omringd door sneeuwtoppen. Het is een befaamd skioord en zowel de inrichting van ons appartement als de sfeer in het dorp zou niet misstaan in de Zwitserse Alpen. Een toeristisch maar gezellig centrum biedt meer dan voldoende ruimte aan de vele chocolaterieën, naast het skiën het andere waar Bariloche beroemd om is. Wij doen ook graag met deze trend mee en laten het ons goed smaken.

Het eerste uitstapje met z’n allen is dan ook een wandeling naar het ‘Musea del Chocolate’ (van Fenoglio Chocolate voor de liefhebber). De wandeling gaat steil bergaf door een woon/hotelwijk. Het voorjaar straalt je tegemoet met overal bloesem, tulpen en fris groen gras. Het museum is open maar de bijbehorende fabriek niet. Dat laatste was nou net het leukste en om de teleurstelling dragelijk te maken gaan we maar direct de hoek om naar de museumwinkel: 3 grote ramen om de stilliggende fabriek te bewonderen maar vooral bergen en bergen bonbons. Om in de sfeer te blijven bewonderen we in het centrum naast het uitzicht en het centrale plein ook een chocoladefontein en wordt er chocoladeijs gegeten.

De laatste hele dag in Argentinië huren we een auto om het Circuit Chico te rijden. Dit is een rondje van slechts 60-70km vanuit Bariloche langs plekken met prachtige uitzichten en natuurschoon. De eerste stop is de stoeltjeslift naar de Cerro Campanario: een bergtop 400 meter boven het meer met prachtige uitzichten. De helling voor je is begroeid met fris groen en bloemen. Naast het grote meer zijn er meerdere kleinere meren met helder water waardoor er prachtige nuances blauw zichtbaar zijn. Het hele plaatje wordt omringd door bergen met ruwe pieken en witte toppen. De schilder Bob Ross zou zich in de hemel wanen. Ik weet het, ik blijf mezelf herhalen maar echt; prachtig, prachtig, prachtig.

We stoppen ook bij het Parque Arrayanes voor een wandeling. Een breed pad leidt ons door een bos waar de bodem begroeit is met een soort bamboeachtig gewas. Een groot deel daarvan is dor en geeft het effect van gigantisch veren die op meerdere plekken tunnels vormen over het pad. Het bosdak wordt gevormd door tientallen meters hoge bomen waar de gelijkenis met Sequoia National Park in Californië zich opdringt. Hylke verwoordt het goed door het als wat dreigend te ervaren. De ‘heksenboom’ die we zien zet dan ook niet onverwacht verhalen over heksen en weerwolven in gang. Michiel dikt het geheel nog een beetje aan. De rust lijkt weder te keren als we een uurtje op een strand doorbrengen waar de kinderen zich bezighouden met steentjes gooien en modder maken. We moeten dezelfde weg teruglopen en daar blijkt Aafke nog niet vergeten te zijn dat de heksen en weerwolven komen als het donker is. Ze pakt me bij de hand en zet er goed de pas in. Als ik even moet stoppen om mijn veter te strikken wordt er driftig aan me getrokken want we moeten hier weg voor het donker wordt!! Het was wel effectief om de kinderen door te laten lopen: 1 uur heen, 30 minuten terug. Arm kind. Na het eten en nog een mislukte poging om de chocoladefabriek in actie te zien, gaan we lekker naar huis voor de laatste nacht in Argentinië. Zonder nachtmerries trouwens.

Wat rest is een ochtendje zwemmen voor we de voorlopig laatste nachtbus nemen om via Osorno te Chili naar Santiago te rijden. Ik had het al over mijzelf herhalen maar ook dit was weer een fantastisch mooie rit. Deze keer door met meren doorspekte groene bergen alweer omringd door sneeuwtoppen. De kinderen leven op van het uur rijden tussen besneeuwde hellingen en we zien zelfs een gecrashte vrachtwagen die van een smalle brug is afgereden .

De grensovergang ging goed behalve dat zowel Michiel zijn rugzak als mijn rugzak er door de honden werd uitgepikt. Slik! Gelukkig waren het niet de drugshonden die alarm sloegen maar de ‘fruithonden’. Het is verboden om groente en fruit mee te nemen en daar wordt streng op gecontroleerd. Geen idee wat die hond heeft geroken maar er heeft echt nooit fruit in de grote tassen gezeten. Misschien de vuile was?

We hebben de afgelopen 7 weken genoten van Argentinië/Chili en van elkaar. We hebben ongelooflijk veel prachtigs en bijzonders gezien terwijl we eigenlijk zo weinig van dit gigantisch land hebben gezien. Overal waar we geweest zijn hadden we minstens 3 keer zo lang kunnen blijven zonder ons te vervelen. De kinderen en wij hebben meestal genoten en soms ook afgezien. Het afzien zat hem deels in het feitelijke reizen met lange en vermoeiende busritten maar ook het soms leven in een ruimte van maximaal 3 bij 3 meter en elkaar dan vreselijk op de zenuwen werken. Toch konden we bijna overal snel een rustpunt vinden voor het hele gezin. De ene keer door het appartement zelf, de andere keer door de speeltuin op het centrale plein of het nabij gelegen strand.

En trots dat we zijn op onze 3 kleine ontdekkers! We wisten al dat onze kinderen relatief flexibel waren met betrekking tot zowel praktische zaken zoals dat het goede slapers zijn maar ook met hun goede en vrolijke humeur. Maar de eerste weken van onze lange reis zijn toch boven verwachting goed gegaan, ondanks Hylke’s armbreuk. We hebben ons hardop afgevraagd of we dit nog kunnen toppen. Tegelijkertijd ben ik ervan overtuigd dat we het minstens zullen evenaren. We hebben ook meerdere malen gezegd dat we hier terug willen komen om meer te beleven en zien van het land, zowel in bezochte als niet bezochte gebieden.

Ik vindt het jammer om hier weg te gaan en de laatste peso's straks te moeten wisselen maar ben ook benieuwd naar ons volgende avontuur: Nieuw-Zeeland!

Wat de kinderen gek/spannend of raar vonden deze dagen:

De kinderen herinneren zich het natuurschoon straks niet meer zoals wij dat zullen doen maar zullen de vele indrukken zoals ‘de berg waar dat lieve poesje woonde’, dat kinderen ooit op bergtoppen zijn begraven, dat er mensen zijn die in kartonnen hutjes wonen en ‘het heksenbos’ niet snel vergeten. Evenmin de geisertour voor Hylke en alle dieren die ze hebben gezien van walvissen tot nandu’s tot tienduizenden koeien en zo nog tientallen ervaringen.

Aafke vroeg vandaag of alles in Nieuw-Zeeland ‘weer normaler’ zou worden. Op de vraag wat ze daar mee bedoelde voegt Aafke toe of de melk daar weer lekker smaakt, of er niet zoveel honden loslopen en of ze daar wel gewoon rond mag rennen. (Wij dachten dat ze dat hier ook vaak mocht?!) We zullen zien. Dat opa en oma ook in Nieuw-Zeeland zullen zijn is genoeg om het nu in ieder geval al tot een topbestemming voor de kinderen te maken.

Wordt vervolgd derhalve!